BẢO VỆ THỊ LỰC TRƯỚC BỆNH VÕNG MẠC ĐÁI THÁO ĐƯỜNG (Phần 2)

PGS.TS.BS. Vũ Thị Thanh Huyền
Chuyên gia viết bài: PGS.TS.BS. Vũ Thị Thanh Huyền
Trưởng khoa Nội tiết- Cơ xương khớp, Bệnh viện Lão Khoa Trung ương / Giảng viên Đại học Y Hà Nội
  • Ngày cập nhật: 25/10/2024

Tiếp theo phần trước, trong bài viết này tôi sẽ chia sẻ những thông tin quan trọng về bệnh võng mạc đái tháo đường, giới thiệu các phương pháp điều trị hiện có, những tiến bộ mới trong y học, và khi nào cần can thiệp phẫu thuật. Hy vọng bài viết sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về bệnh võng mạc đái tháo đường và các biện pháp phòng ngừa, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống!

Các phương pháp điều trị bệnh võng mạc đái tháo đường là gì?

Tôi hiểu rằng việc đối mặt với bệnh võng mạc đái tháo đường và nguy cơ mất thị lực có thể khiến bạn lo lắng, nhưng chúng ta cũng có nhiều lựa chọn điều trị. 

Khi phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm, chúng tôi, các bác sĩ nội tiết sẽ cố gắng kiểm soát tốt đường huyết, huyết áp, mỡ máu và kê thuốc đường uống để giảm tiến triển bệnh võng mạc đái tháo đường. Các nghiên cứu lâm sàng cho thấy, việc điều trị như vậy giúp giảm tiến triển bệnh và nhu cầu điều trị với các liệu pháp xâm lấn hơn.

PGS.TS.BS. Vũ Thị Thanh Huyền 
PGS.TS.BS. Vũ Thị Thanh Huyền 

Khi bệnh đã tiến triển sang giai đoạn sau, phương pháp điều trị thuộc chuyên khoa mắt, có thể là điều trị bằng laser, một kỹ thuật giúp ngăn chặn sự phát triển của các mạch máu mới ở sau mắt (võng mạc) và ổn định tình trạng phù hoàng điểm. Trường hợp bạn bị phù hoàng điểm nghiêm trọng, tiêm thuốc vào mắt là một lựa chọn điều trị. Quy trình này có độ an toàn khá cao và có thể giúp cải thiện thị lực của bạn. Trong một số trường hợp đặc biệt, có thể cân nhắc cấy ghép steroid vào mắt, đặc biệt khi các phương pháp khác không mang lại hiệu quả như mong đợi. Cuối cùng, nếu bệnh đã tiến triển nặng, có thể phẫu thuật mắt để loại bỏ máu hoặc mô sẹo tích tụ. 

Tuy nhiên, xin lưu ý rằng việc điều trị võng mạc đái tháo đường, nhất là ở giai đoạn nặng, thường đòi hỏi nhiều thời gian và chi phí. Hiệu quả điều trị cũng có giới hạn. Do đó, việc phát hiện và can thiệp sớm khi bệnh còn ở giai đoạn đầu là vô cùng quan trọng.

Có những tiến bộ mới nào trong điều trị bệnh võng mạc đái tháo đường?

Về những tiến bộ mới trong điều trị bệnh võng mạc đái tháo đường, tuy ở Việt Nam còn nhiều hạn chế và khó khăn trong việc áp dụng, nhưng đây là một chủ đề rất thú vị mà tôi tin rằng sẽ mang lại nhiều thông tin cho các bạn. 

Trước hết, chúng ta có liệu pháp Anti-VEGF giúp ngăn chặn sự phát triển của mạch máu bất thường trong võng mạc của bạn. Chi phí cho mỗi lần tiêm có thể khá cao, và cần nhiều lần tiêm để duy trì hiệu quả. Bên cạnh đó, các phương pháp phẫu thuật và điều trị laser cũng đã có nhiều cải tiến, ví dụ như laser vi điểm, giúp điều trị chính xác hơn. Chi phí của phương pháp này có thể dao động tùy theo mức độ phức tạp của ca bệnh.

Một lĩnh vực mới là liệu pháp gene tập trung điều trị nguyên nhân gốc rễ của bệnh võng mạc đái tháo đường bằng cách nhắm mục tiêu vào các gene cụ thể, giúp giảm nhu cầu tiêm thuốc thường xuyên. 

Chúng tôi cũng đang rất mong chờ nghiên cứu về liệu pháp tế bào gốc. Dù vẫn đang trong giai đoạn nghiên cứu ban đầu, phương pháp này nhằm tái tạo mô võng mạc bị hư hỏng, mang lại hy vọng phục hồi thị lực. 

Cuối cùng, tôi muốn chia sẻ về sự kết hợp giữa y tế từ xa và trí tuệ nhân tạo. Các công cụ AI cải thiện khả năng phát hiện bệnh sớm bằng cách phân tích hình ảnh võng mạc, trong khi các nền tảng y tế từ xa giúp theo dõi và can thiệp kịp thời. Tôi thường nói vui rằng đây giống như một “bác sĩ ảo” sẵn sàng theo dõi sức khỏe mắt của bạn 24/7. 

Mặc dù các phương pháp mới này mang lại nhiều hy vọng, nhưng chi phí cao và tính sẵn có còn hạn chế là rào cản đối với nhiều người bệnh. Điều quan trọng vẫn là phát hiện sớm để điều trị và quản lý kịp thời bệnh võng mạc đái tháo đường. Khi cần thực hiện những biện pháp xâm lấn hơn các bạn hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp với tình trạng mắt và khả năng tài chính.

những tiến bộ mới nào trong điều trị bệnh võng mạc đái tháo đường

Khi nào cần phải phẫu thuật để điều trị bệnh võng mạc đái tháo đường?

Trong hầu hết các trường hợp sẽ ưu tiên các phương pháp điều trị không xâm lấn hoặc ít xâm lấn. Tuy nhiên, nếu bệnh tiến triển nặng, chẳng hạn như xuất huyết dịch kính, tách võng mạc hoặc phù hoàng điểm nặng không đáp ứng điều trị, có thể cần cân nhắc đến phẫu thuật, đặc biệt là cắt dịch kính. Phẫu thuật cắt dịch kính, giúp xử lý các biến chứng nghiêm trọng của bệnh võng mạc đái tháo đường và có thể giúp cải thiện thị lực khi các phương pháp điều trị khác không thành công. Hiệu quả của phẫu thuật phụ thuộc vào mức độ tổn thương võng mạc. Trong trường hợp võng mạc đã bị tổn thương nặng, chẳng hạn như teo võng mạc, tắc mạch võng mạc nghiêm trọng hoặc teo gai thị, kết quả phẫu thuật có thể sẽ bị hạn chế.

Điều quan trọng nhất mà tôi muốn nhấn mạnh qua các bài viết là tầm quan trọng của phát hiện sớm võng mạc đái tháo đường và kiểm soát tốt bệnh đái tháo đường. Các bạn hãy nhớ đi khám mắt định kỳ và duy trì lối sống lành mạnh. Luyện tập những thói quen tốt và tuân thủ chỉ định của bác sĩ. Như vậy sẽ giúp ngăn ngừa biến chứng võng mạc và cải thiện sức khỏe tổng thể. Chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ và đồng hành cùng các bạn trong hành trình chăm sóc sức khỏe.

Xem thêm:

VTM1333010 (v1.0)