Lạc nội mạc tử cung – Nhận biết sớm, điều trị kịp thời (Phần 1)

Qua các tài liệu y văn và nhiều năm làm việc trong lĩnh vực phụ khoa, tôi nhận thấy lạc nội mạc tử cung là bệnh lý khá phổ biến ở chị em trong độ tuổi sinh sản. Cứ 10 chị em thì có khoảng 1 người mắc bệnh này. Lạc nội mạc tử cung không chỉ gây đau đớn mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản và chất lượng cuộc sống của chị em.

Trong quá trình điều trị bệnh, chúng tôi đã chứng kiến rất nhiều gia đình nhỏ gặp khó khăn, thậm chí “sóng gió” vì lạc nội mạc tử cung. Có đến 50% các trường hợp vô sinh ở phụ nữ liên quan đến bệnh này. Tuy lạc nội mạc tử cung phổ biến như vậy, nhưng hiểu biết của chúng ta về bệnh còn rất hạn chế. Theo các số liệu báo cáo gần đây, chỉ khoảng 10% dân số thế giới từng biết đến lạc nội mạc tử cung. Một con số thật đáng báo động.

Chính vì vậy, tôi mong muốn chia sẻ những kiến thức và kinh nghiệm để giúp các chị em hiểu rõ hơn về lạc nội mạc tử cung. Mong rằng, với sự hiểu biết đúng đắn, chúng ta có thể phát hiện sớm và điều trị kịp thời, từ đó giúp cải thiện chất lượng cuộc sống ngày một tốt hơn.

1. Lạc nội mạc tử cung là bệnh như thế nào?

Lạc nội mạc tử cung là khi lớp nội mạc tử cung và tổ chức đệm xuất hiện ở ngoài buồng tử cung, nơi mà lẽ ra chúng không nên có mặt. Chúng có thể xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau trong cơ thể, ví dụ như:

• Ở buồng trứng, tạo thành các nang chứa dịch màu sô-cô-la
• Ở lớp áo lót trong ổ bụng, gọi là lạc nội mạc tử cung ở phúc mạc
• Ở vách ngăn giữa trực tràng và tử cung
• Thậm chí có thể thâm nhiễm vào thành đại tràng và thành bàng quang

Tùy theo vị trí lạc chỗ mà lạc nội mạc tử cung có thể gây ra nhiều biểu hiện đa dạng ở nhiều cơ quan khác nhau. Qua nhiều năm khám bệnh, chúng tôi nhận thấy các triệu chứng phổ biến nhất là đau bụng dữ dội khi hành kinh, đau khi quan hệ tình dục, đôi khi có thể đái máu hoặc đi ngoài ra máu khi hành kinh. Lạc nội mạc tử cung còn gây các rối loạn như hội chứng ruột kích thích, trầm cảm và mệt mỏi.

Các cơn đau do lạc nội mạc tử cung gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của phụ nữ. Nhiều chị em không thể hoàn thành công việc hàng ngày hoặc gặp khó khăn khi thực hiện thiên chức làm mẹ. Những cơn đau và tình trạng hiếm muộn còn ảnh hưởng đến tinh thần, khiến cuộc sống của người bệnh có rất ít những ngày vui vẻ.

2. Lạc nội mạc tử cung thường được chẩn đoán trễ

Một vấn đề đáng quan ngại nữa mà chúng tôi hay gặp, đó là chẩn đoán lạc nội mạc tử cung thường diễn ra khá muộn. Và thường được chẩn đoán khi các tổn thương đã lan rộng hoặc thâm nhiễm sâu, thậm chí dính vào ruột đại tràng. Khi bệnh ở giai đoạn này, việc phẫu thuật sẽ trở nên khó khăn hơn, và nguy cơ tái phát sau mổ cũng cao hơn.

Chính vì vậy, chúng tôi luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chẩn đoán sớm. Hiện nay, chẩn đoán mà chúng tôi đang áp dụng tại bệnh viện dựa trên các biểu hiện do chị em mô tả và sử dụng kỹ thuật siêu âm đầu dò âm đạo. Phương pháp này giúp chúng tôi tiếp cận sớm các tổn thương, ngay khi chúng còn rất nhỏ.

Việc chủ động thăm khám phụ khoa định kỳ đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc phát hiện sớm lạc nội mạc tử cung cũng như nhiều bệnh lý phụ khoa khác. Chúng tôi khuyến nghị chị em nên thăm khám ít nhất 6 tháng một lần, hoặc ngay khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường. Khi được chẩn đoán sớm, bệnh lạc nội mạc tử cung sẽ dễ kiểm soát hơn.

3. Điều trị lạc nội mạc tử cung

Điều trị lạc nội mạc tử cung cũng là một bài toán khó, có nhiều yếu tố khiến việc điều trị trở nên khó khăn.

Đầu tiên là cơ chế gây đau của bệnh rất phức tạp và khó kiểm soát. Thêm vào đó, bệnh có xu hướng tái phát sau khi điều trị hoặc ngừng điều trị, khiến việc duy trì kết quả điều trị lâu dài không dễ dàng. Các phương pháp hiện có, dù là thuốc hay phẫu thuật, đều có thể gây ra tác dụng phụ. Cuối cùng, nguyện vọng sinh con của chị em là một yếu tố vô cùng quan trọng cần được cân nhắc kỹ lưỡng trong quá trình lên kế hoạch điều trị. Những yếu tố này thường khiến cả bác sĩ và người bệnh không ít lần lâm vào tình thế tiến thoái lưỡng nan, khó khăn trong việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp nhất.

Xu hướng điều trị đúng đắn hiện nay là tập trung vào điều trị nội khoa lâu dài, hạn chế tối đa các can thiệp phẫu thuật. Lý do là vì lạc nội mạc tử cung là một bệnh lý mạn tính, kéo dài, và các tổn thương có tỷ lệ tái phát cao sau phẫu thuật.

Xem thêm:

• Lạc nội mạc tử cung và những câu hỏi thường gặp
• Lạc nội mạc tử cung có nguy hiểm không? Nguyên nhân là gì?
• Lạc nội mạc tử cung ảnh hưởng đến khả năng mang thai như thế nào?