Hướng dẫn sử dụng viên uống tránh thai đúng cách và hiệu quả

Bên cạnh bao cao su, que cấy tránh thai, canh ngày rụng trứng,… thì viên uống tránh thai cũng là một biện pháp tránh thai hữu hiệu được nhiều người lựa chọn. Cùng a:care Việt Nam tìm hiểu về hướng dẫn sử dụng viên tránh thai trong bài viết sau. Lưu ý sử dụng viên uống tránh thai nên có sự tư vấn của bác sĩ để tránh tác dụng phụ gây ảnh hưởng không tốt đến khả năng sinh sản của người phụ nữ.

Lợi điểm của viên uống tránh thai cải tiến liệu trình

Viên uống tránh thai có một số những công dụng có thể kể đến như: 

• Giảm tác dụng phụ và các triệu chứng trước ngày hành kinh như: đau cơ, căng tức ngực, cáu bẳn, bồn chồn, lo âu, mệt mỏi, khó tập trung, mất ngủ… Các triệu chứng này thường xuất hiện trong 1-2 tuần trước khi có kinh và sẽ chấm dứt khi có kinh.

• Ít gây tăng cân hơn.

• Giảm mụn trứng cá, rậm lông.

• Giảm lượng máu kinh, giảm đau bụng kinh.

• Giảm nguy cơ bệnh lý viêm vùng chậu (là tác nhân có thể gây vô sinh) vì làm chất nhầy cổ tử cung đặc lại ngăn cản sự xâm nhập của các tác nhân nhiễm trùng.

• Giảm nguy cơ ung thư buồng trứng (sử dụng 5 năm giảm nguy cơ 50%, sử dụng 10 năm giảm nguy cơ 80%), ung thư nội mạc tử cung.

• Giảm nguy cơ hình thành nang buồng trứng xuất huyết.

• Người phụ nữ có thể chủ động điều chỉnh chu kỳ kinh vài ngày đến một tuần trong những trường hợp muốn dời ngày kinh vì lý do công việc, cưới hỏi, du lịch…

Cách sử dụng viên uống tránh thai hằng ngày

Bạn nên nhớ rằng thuốc sẽ đạt hiệu quả tốt nhất khi bạn sử dụng đều đặn hàng ngày. Đa số thuốc sẽ tạo cho bạn một vòng kinh đều đặn, “chu kỳ 28 ngày”. Thông thường, có 2 loại: loại vỉ 21 viên và vỉ 28 viên.

• VỈ 21 VIÊN: Uống bắt đầu vào ngày thứ nhất của chu kỳ kinh, liên tục mỗi ngày một viên vào một giờ nhất định. Uống hết 21 viên, ngưng 7 ngày không uống thuốc. Hành kinh xảy ra trong khoảng thời gian ngưng thuốc 7 ngày. Bạn nhớ uống viên đầu tiên của vỉ tiếp theo vào ngày thứ 8 sau khi nghỉ thuốc. Nếu uống trễ hơn ngày này, bạn sẽ có nguy cơ mang thai ngoài ý muốn.

• VỈ 28 VIÊN: Gồm thuốc tránh thai 21+7 (vỉ thuốc 21 viên nội tiết + 7 viên giả dược hoặc viên sắt), hoặc thuốc tránh thai 24+4 (vỉ thuốc 24 viên nội tiết + 4 viên giả dược) hoặc thuốc tránh thai21+2+5 (vỉ thuốc 21 viên nội tiết + 2 viên giả dược + 5 viên nội tiết liều thấp). Bắt đầu vào ngày thứ nhất của chu kỳ kinh, liên tục mỗi ngày một viên vào một giờ nhất định. Hành kinh xảy ra vào thời điểm dùng 4 hoặc 7 viên cuối cùng tùy vào vỉ thuốc. Uống vỉ sau liên tiếp không ngưng thuốc. 
Các viên giả dược giúp bạn tạo được thói quen sử dụng đều thuốc mỗi ngày, tránh quên liều. Những viên này không chứa hormone ngừa thai nên việc quên uống các viên giả dược cũng không ảnh hưởng tới khả năng tránh thai của bạn.

Mẹo để tránh quên thuốc

Tuy viên uống tránh thai đã được thiết kế tối ưu nhất để sử dụng thường xuyên, tuy nhiên vẫn có nhiều chị em phụ nữ quên uống thuốc tránh thai. Tham khảo một số mẹo sau đây để tránh quên thuốc:

• Nên mang thuốc bên mình, để ở một nơi cố định. Tạo thói quen dùng thuốc vào một giờ cố định (ví dụ: 9 giờ tối), gắn việc uống thuốc với một hành động cũng mang tính chất“hàng ngày” như chải tóc, viết nhật ký…

• Đối với dùng vỉ thuốc 21 viên nên đánh vào lịch, nhắc nhở trong điện thoại ngày sẽ dùng vỉ tiếp theo để tránh quên.

XỬ TRÍ KHI QUÊN THUỐC

Quên 1 viên: Uống viên quên ngay khi nhớ ra và uống viên kế tiếp như thường lệ, hiệu quả ngừa thai vẫn tốt.

Quên 2 viên trở lên: Viên quên gần nhất cần được uống càng sớm càng tốt. Các viên còn lại uống như thường lệ. Dùng phương pháp ngừa thai hỗ trợ trong 7 ngày (như bao cao su). Xem xét biện pháp ngừa thai khẩn cấp nếu quan hệ trong những ngày quên thuốc.

Một số lưu ý

• Ở vỉ thuốc ngừa thai đầu tiên, để có được hiệu quả ngừa thai cao nhất, bạn nên dùng thêm một biện pháp tránh thai khác (như bao cao su) trong 7 ngày đầu nếu có quan hệ tình dục.

• Việc uống thuốc đều đặn vào một giờ nhất định giúp giảm các tác dụng phụ và đạt hiệu quả ngừa thai cao nhất, nên ghi vào lịch để tránh quên thuốc.

• Hiệu quả ngừa thai giảm khi dùng chung với một thuốc kháng sinh hoặc kháng vi-rút. Vì vậy, trong thời gian sử dụng các nhóm thuốc này, để đảm bảo hiệu quả tránh thai, bạn nên sử dụng thêm một biện pháp tránh thai khác. 

• Nên sử dụng viên uống tránh thai có nguồn gốc rõ ràng và thương hiệu uy tín như thuốc tránh thai của abbott. Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng.

Các nhược điểm khi dùng viên uống tránh thai hằng ngày

 Ra huyết nhỏ giọt hay gặp trong những trường hợp không dùng thuốc đúng.

• Có thể kinh ít, mất kinh (do nội mạc tử cung mỏng).

• Buồn nôn, nôn hoặc hơi nhức đầu nhất là trong những tháng đầu tiên sử dụng thuốc.

• Căng đau vú.

• Giảm hiệu quả ngừa thai khi dùng với một thuốc kháng sinh hoặc kháng vi-rút.

• Không bảo vệ khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục kể cả HIV.

Biến chứng khi dùng viên uống tránh thai

Thuyên tắc tĩnh mạch: hiếm gặp, thường tăng nguy cơ ở nhóm phụ nữ lớn tuổi (trên 35 tuổi, hút thuốc lá, tăng huyết áp, tiền căn thuyên tắc huyết khối trước đó).

Tăng huyết áp: 1% người sử dụng có thể tăng huyết áp nhẹ, phục hồi sau đó 1-3 tháng, nếu sau thời điểm này vẫn còn tăng huyết áp thì nên đi khám chuyên khoa.

Cách giảm thiểu các tác dụng phụ thường gặp

NÔN, BUỒN NÔN

• Nên thử que để loại trừ khả năng có thai, đa số cảm giác này từ từ sẽ hết.

• Trao đổi với bác sĩ của bạn về loại thuốc ngừa thai bạn sử dụng: hàm lượng nội tiết estrogen liều thấp sẽ ít bị nôn,buồn nôn hơn.

• Uống thuốc vào buổi tối trước khi đi ngủ để tránh tác dụng phụ.

CHẢY MÁU NHỎ GIỌT

Tình trạng này có thể xảy ra trong vài chu kỳ đầu tiên, đặc biệt khi dùng các thuốc có hàm lượng thấp. Chảy máu nhỏ giọt kéo dài hầu hết là do quên thuốc hoặc dùng không đúng. Nếu bạn đã dùng đúng mà vẫn gặp tác dụng này nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn.

VÔ KINH

• Thử thai: bạn có quên viên thuốc nào trước đó không?

• Thường vô kinh do thuốc viên tránh thai không gây hại.

• Trao đổi với bác sĩ sản phụ khoa, cân nhắc đổi loại thuốc tránh thai có hàm lượng nội tiết phù hợp hơn.

Bạn không cần quá lo lắng vì những rối loạn này không gây nguy hiểm, cũng không ảnh hưởng đến hiệu quả tránh thai. Sau vài ngày đến vài chu kỳ dùng thuốc (thường là 3 chu kỳ), cơ thể sẽ quen và những rối loạn này dần biến mất.  

Tuy nhiên, nếu các rối loạn kéo dài, bạn nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn và có chọn lựa phù hợp.

Trường hợp không nên dùng viên uống tránh thai hằng ngày

Hầu hết các phụ nữ khoẻ mạnh trong độ tuổi sinh sản đều có thể dùng được viên uống tránh thai hằng ngày. Tuy nhiên, một số phụ nữ có các bệnh lý sau không nên dùng viên uống tránh thai hằng ngày.

• Phụ nữ trên 35 tuổi và hút thuốc lá.

• Đang có thai.

• Đang cho con bú sữa mẹ hoàn toàn.

• Có tiền căn hoặc nguy cơ bị huyết khối tĩnh mạch, thuyên tắc phổi.

• Tiền căn gia đình có bệnh lý huyết khối tĩnh mạch sâu không rõ nguyên nhân khi còn trẻ.

• Béo phì, rối loạn chuyển hóa lipid.

• Tăng huyết áp không được kiểm soát tốt,có biến chứng.

• Bệnh lý mạch vành hay mạch máu não.

• Đang bị ung thư vú, ung thư nội mạc tử cung.

• Tăng men gan, bệnh lý gan tiến triển, bệnh lý vàng da tắc mật.

• Đái tháo đường có biến chứng.

• Đau nửa đầu.

• Suy gan, suy thận.

• Chảy máu tử cung bất thường chưa tìm được nguyên nhân.

Khi muốn có thai tôi nên ngưng dùng viên uống tránh thai hằng ngày trong bao lâu?

Nên chờ 1 hoặc 2 tháng sau ngưng thuốc mới có thai là để chu kỳ kinh nguyệt trở về bình thường nhằm giúp xác định tuổi thai chính xác hơn. 

Nếu chưa rõ, bạn nên tham vấn với nhân viên y tế về chủ đề này.

Một số lời khuyên hữu ích từ chuyên gia

• Trước hết bạn nên xác định mình đã có thai hay chưa trước khi dùng viên uống tránh thai hàng ngày.

• Cần xác định mình có phải là đối tượng chống chỉ định (không được dùng) của viên uống tránh thai hàng ngày hay không.

• Nếu lần đầu sử dụng, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ, dược sĩ để có lựa chọn phù hợp với tình trạng sức khỏe.

• Bạn nên dùng thuốc liên tục và vào một giờ nhất định trong ngày để giảm tác dụng phụ và tăng hiệu quả tránh thai.

• Chú ý khi chuyển từ loại thuốc có liều lượng estrogen cao sang loại có liều lượng estrogen thấp hơn, bạn có thể bị rong kinh rong huyết trong vài chu kỳ đầu.

• Thuốc tránh thai không bảo vệ bạn khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục, bạn nên dùng kèm với một phương pháp rào cản khác như bao cao su để được bảo vệ tốt hơn.

• Bạn nên ngưng thuốc trước 1 đến 2 tháng khi quyết định mang thai.

Hy vọng những thông tin hướng dẫn sử dụng viên uống tránh thai trên đây sẽ giúp được chị em phụ nữ biết cách sử dụng thuốc sao cho đúng cách và hiệu quả nhất. Lưu ý, việc sử dụng viên uống tránh thai cần có sự tư vấn của bác sĩ để không ảnh hưởng tới khả năng sinh sản trong tương lai.

Tìm hiểu thêm:

• Phương pháp tránh thai nào phù hợp dành cho gen Z?
• Bạn đã nghe nói đến rối loạn tâm lý tiền kinh nguyệt?
• Phòng tránh thai & Viên uống tránh thai thế hệ 4: “Tin đồn” hay “Sự thật”?